Pismo prenosimo u cjelosti :

Imajući u vidu  devastirajuće  efekte  pandemije  koronavirusa  COVID-19  na  sektor turizma i ugostiteljstva,  kao  i  to  da  turistički  poslenici  predstojeću  Ijetnju  sezonu  koja bi trebalo da bude slamka spasa dočekuju na izmaku snaga  i  rubu  egzistencije, obraćamo Vam se prijedlogom za donošenje hitnog seta mjera podrške.

Napominjemo da je turistička  privreda, zbog mjera za sprječavanje širenja koronavirusa, na udaru od početka 2020. godine, ali da su turistički poslenici, zapravo, bez realnih mogućnosti za ostvarivanje prihoda od kraja postsezone, tj. od novembra 2019. godine, odnosno - punih 17 mjeseci. Kao što Vam je poznato, gotovo sve države svijeta su, uz mjere zaštite javnog zdravlja, kreirale posebne pakete podrške građanima i privredi, stavljajući akcenat na turizam kao jednu od najugroženijih, ako ne i najugroženiju privrednu granu. Evropske države su, praktično, suspendovale fiskalna pravila, a  finansijske institucije uvidjele da je turističkim privrednicima nužno omogućiti veću raspoloživost finansijskih sredstava, kao i lakši pristup istim.

Premda je Država, shodno principima proklamovanim u članu 139 i članu 140 Ustava Crne Gore, dužna da pruži podršku turističkim poslenicima, na način što će štititi slobodno i otvoreno tržište, slobodu preduzetništva, te samostalnost privrednih subjekata, a onemogućavati diskriminatorske aktivnosti i neravnomjeran privredni razvoj, ističemo da Vladu doživljavamo ne samo kao nužnog, već i kao
prirodnog partnera. Kako je opštepoznato da je turizam stub crnogorske privrede, a samim tim i izvor prihoda za hiljade porodica u Crnoj Gori, vjerujemo da je jasno da očuvanje turističke privrede nadilazi  pojedinačne, političke ili druge interese, jer predstavlja pitanje od opšteg interesa, koje, kao takvo, neposredno ili posredno tangira svakog građanina Crne Gore. lako teško pogođeni krizom, pitanju podrške turističkim poslenicima prilazimo konstruktivno, uvjereni da prijedlozi mjera koje ćemo iznijeti u nastavku imaju utemeljenje ne samo u zdravoj logici i načelu pravičnosti, već i u pozitivno pravnim propisima.

U nastavku predočavamo prijedlog paketa od deset mjera za podršku turističkoj privredi:

I       Odgađanje plaćanja poreza i doprinosa na zarade zaposlenih za sve turističke subjekte do stabilizacije epidemiološke i ekonomske situacije, nakon  prestanka pandemije i normalizacije poslovanja da se plati 20 rata, odloženi porezi i doprinosi.

II      Uvođenje moratorijuma na sve kredite turističkih subjekata kod Investiciono- razvojnog fonda Crne Gore (u daljem tekstu: ,,IRF") i poslovnih banaka, do stabilizacije epidemiološke i ekonomske situacije;

III      Kreiranje povoljnih kreditnih linija kod IRF-a za sektor turizma u odnosu na obrtna sredstva i investicije, sa rokom za obradu zahtjeva i donošenje odluke o istom od 15  dana, pri čemu bi negativan odgovor na podnijeti zahtjev mogao biti dat samo uz pisanu saglasnost i obrazloženje Centralne banke Crne Gore;

IV      Zabrana pokretanja postupaka prinudne naplate i otvaranja stečaja u odnosu na turističke subjekte do stabilizacije epidemiološke i ekonomske situacije;

V       Produženje roka za javni poziv za subvencionisanje kamata, kod poslovnih banaka i IRF-a, za kredite turističkih subjekata koji su reprogramirani u 2020. godini i kredite koji su reprogramirani ili
će biti reprogramirani u toku 2021. godine, kao i za kreditne aranžmane za koje je, u naznačenim godinama, produžen grejs period;

VI      Oslobađanje ili značajno umanjenje obaveze plaćanja poreza na nepokretnost za sve turističke subjekte za 2020. i 2021. godinu;

VII     Smanjenje stope PDV-a za turističke subjekte do stabilizacije epidemiološke i ekonomske situacije;

VIII    Odgađanje plaćanja povremenih potraživanja (voda, struja, odvoz smeća itd.) za sve turističke subjekte do stabilizacije epidemiološke i ekonomske situacije;

IX      Razmatranje opcije moratorijuma na kredite zaposlenih u sektoru turizma;

X       Razmatranje prioritetnog vakcinisanja zaposlenih u sektoru turizma.


Napominjemo da predložene mjere, osim na pomenutoj ustavnoj normi, zasnivamo i na relevantnim zakonskim propisima. Cijenimo da odgađanje plaćanja svih finansijskih obaveza ima utemeljenje u članu 332 stav 3. Zakona o obligacionim odnosima, kojim je propisano da dužnik neće doći u docnju ako dokaže da je zakasnio s ispunjenjem obaveze usljed više sile ili usljed drugih okolnosti za koje on ne odgovara. Kako je nesporno da pandemija i mjere Države donijete u cilju suzbijanja koronavirusa, predstavljaju višu silu, jasno je da Zakon štiti turističke poslenike za obaveze u 2020. i 2021. godini. Pritom, u odnosu na pitanje poreskih obaveza, ističemo član 51. stav 5. Zakona o poreskoj administraciji koji predviđa mogućnost odgađanja plaćanja poreza i drugih dažbina na pisani zahtjev poreskog obveznika. Članom 7 stav 2. tačka 2. Zakona o kontroli državne pomoći utvrđeno je da je usklađena državna pomoć ona koja je usmjerena na otklanjanje štete nastale uslijed prirodnih nepogoda ili vanrednih okolnosti. Dakle, državna intervencija ne samo da je dozvoljena u konkretnom slučaju, već se i podrazumijeva.
Kako se od turističkih poslenika traži izdvajanje sredstava koja nemaju, niti se na današnji dan može procijeniti kada će se epidemilioška i ekonomska situacija stabilizovati do stadijuma koji će omogućiti normalno funkcionisanje turističke privrede, vjerujemo da je promptna reakcija neophodna. Svjesni smo okolnosti da bi sprovođenje predloženih mjera nesumnjivo uticalo na državni budžet. Rješenje za prevazilaženje konkretne situacije vidimo u proaktivnom učešću i podršci od strane privrednih subjekata koji obavljaju djelatnosti u odnosu na koje pandemija nije imala negativan uticaj ili je takav uticaj bio neznatan, a naročito u podršci od strane onih djelatnosti koje su zabilježile ekspanziju, odnosno, povećan profit uslijed specifičnosti života sa koronavirusom.
Vjerujemo da ovo nije borba turističkih poslenika sa pandemijom, već i borba za opstanak kompletne crnogorske privrede. Upravo iz tog razloga, sigurni smo da se ova mučna i neizvjesna situacija može
prevazići samo udruženim, timskim djelovanjem Države i društva u cjelini.
Imajući u vidu neophodnost urgentnog postupanja, kako zbog teškog položaja turističkih poslenika, tako i zbog specifičnog tajminga i uoči Ijetnje sezone, molimo za pisani odgovor u roku od sedam (7) dana od dana prijema ovog dopisa.

Stojimo Vam na raspolaganju za organizovanje zajedničkog sastanka u naznačenom periodu, u cilju omogućavanja neposrednog dijaloga o istaknutim zahtjevima.