Ovim projektom želi se skrenuti pažnja javnosti na dva prepoznatljiva stara petrovačka lokaliteta, od kulturne i naučne javnosti gotovo zaboravljena. Cilj projekta je da se stvori platforma za drugačije promišljanje i spoznavanje prošlosti i sadašnjosti ovih lokaliteta, kao i da se otvore nove mogućnosti i dâ podsticaj da Lazaret i Kastelo budu nadahnuće i motiv budućim autorima, u različitim sferama njihovog interesovanja.
Oba zdanja izgrađena su, prema usmenim predanjima, u 16. vijeku, dok određeni pisani izvori ukazuju na to da je kula Kastelo moguće nastati u 15 stoljeću. Lazaret je od nekadašnje sanitarne zgrade i karantina, što mu je bila prvobitna namjena vremenom transformisan u centar vojne uprave stare Kastel Lastve (naziv Petrovca na Moru do 1919. godine), zatim u zatvor okupatora tokom dva svjetska rata, a sredinom XX vijeka bio je napušten i devastiran, da bih od početka 1970-ih pa do danas bio ugostiteljsko-turistički objekat "Castello". Drugi objekat - Kastelo ili Kastio/Kašćel prvobitno je bio visoka kula, sa strateškom i fortifikacionom namjenom, a sredinom XIX vijeka srušena je od strane Austrougarske koja je ovim krajem vladala više od jednog vijeka. Već decenijama unazad prostor Kastela omiljeni je vidikovac petrovačkih turista i posjetilaca; na njemu se nalaze stari zarđali top i spomenički kompleks posvećen Paštrovićima palim i stradalim od neprijatelja u Prvom i Drugom balkanskom, Prvom svjetskom i, posebno, Drugom svjetskom ratu. Nažalost, dio ovog spomenika - metalni reljef sa motivima iz NOB-a prije nekoliko godina je djelimično uništen, a na oba objekta, iako prije više decenija proglašenima spomenicima kulture, vršene su neprimjerene intervencije manjeg obima.
Projekat "Lazaret i Kastelo nadahnuće i motiv" pripreman je mjesecima unazad, a ideja je nastala prilikom pisanja stručnog „Kastelo i Lazaret u Petrovcu“ koji je 2014. objavljen u „Paštrovskom almanahu 1“. Ovom prilikom predstaviće se zanimljiv materijal o pomenutim objektima, star gotovo pola vijeka, uglavnom nepoznat široj javnosti, a koji se čuva na različitim adresama njihovih vlasnika – u Beogradu, Podgorici, Budvi, Petrovcu...
Projekat je sastavljen iz dva dijela - izložbe i multidisciplinarnog okruglog stola. Izložba ima četiri segmenta i predstavlja autorske radove četvorice stvaralaca (Slobodan Bobo Slovinić - dipl. arh, slikar i publicista; počivši profesor Zoran B. Petrović, dipl. ing. arh; dipl. arh. Aleksandar Radojević, profesor; i Goran Pajović, dipl. arheolog). Oni su se u određenim trenucima svog profesionalnog života bavili ovom tematikom sa različitih aspekata i predstavljaju samo neke od onih koje su ove teme lično i profesionalno interesovale. Na osnovu njihove građe koja je za ovu potrebu ustupljena, napravljena je izložba koja se sastoji iz četiri segmenta:
1. "Riblji restoran 'Lazaret'" (autor Slobodan Bobo Slovinić, 1965-1966; autentična i digitalizovana građa: skice i dokumentacija istoimenog diplomskog rada odbranjenog na Akademiji primenjenih umetnosti u Beogradu, 1966);
2. "Lazaret, Kastelo i Katiči – likovna inspiracija Slobodana Boba Slovinića (1967–2015)“ (15 akvarela, ulja na platnu, grafika, kombinovanih tehnika);
3. „Bar ‘Castello’“ Zorana B. Petrovića i Aleksandra Radojevića, 1967–1971" (dio originalne i digizalizovane foto, tehničke i pisane dokumentacije projekta adaptacije i uređenja enterijera Lazareta u bar "Castello"), i
4. „Digitalni prikaz Lazareta i Kastela“ (autor Goran Pajović, 2015; digitalna rekonstrukcija i 3D animacija stanja objekta od prije pola vijeka na osnovu foto, planske, grafičke i pisane dokumentacije; video-intervjui).
Izložba će biti ovorena u petak, 31. jula 2015. godine u 21 čas u Spomen domu Crvena komuna u Petrovcu. Na otvaranju će govoriti autor projekta i autori izložbenog materijala. Tokom trajanja izložbe, Dušan Medin će svakoga dana u terminu od 20.30 do 21.30 čas biti kustos zainteresovanim posjetiocima. Izložba je propraćena reprezentativnim katlogom i ostalim pratećim materijalom i traje do nedjelje, 9 avgusta.
Multidisciplinarni okrugli sto "Lazaret i Kastelo u Petrovcu na Moru" održaće se u petak, 7. avgusta sa početkom u 20 časova, takođe, u Spomen domu Crvena komuna. Na njemu će govoriti nekoliko stručnjaka iz domena arhitekture, arheologije, dizajna enterijera, grafičkog dizajna itd.
Organizator i pokrovitelj projekta je JU Muzeji i galerije Budve i svi programi su otvoreni za javnost.
Dušan Medin (1990) diplomirao je arheologiju na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu 2014. godine, trenutno pohađa master studije arheologije na istom Fakultetu, kao i master studije na UNESCO Chair in Cultural Policy and Management (Interculturalism and Mediation in the Balkans) Univerziteta umetnosti u Beogradu i Université Lumière Lyon 2. Profesionalno zainteresovan za antičku i novovjekovnu baštinu Crnogorskog primorja (posebno Paštrovića i Budve), studije materijalne kulture, istoriju i teoriju arheologije. U domenu njegovih interesovanja su i menadžment u kulturi i kulturna politika. Autor je nekoliko stručnih članaka i urednik dvije monografije, učesnik više arheoloških i drugih projekata, kao i organizator brojnih kulturnih i naučnih programa. Član je Društva arheologa Crne Gore, Srpskog arheološkog društva i Društva konzervatora Srbije, a višegodišnji je sekretar i član upravnog odbora Udruženja Paštrovića i prijatelja Paštrovića u Beogradu „Drobni pijesak“. Živi i radi u Petrovcu na Moru i Beogradu.
