Tri predstavljanja ovog zbornika, osmišljena u vidu razgovora o knjizi s izdavačima, urednicima i autorima, održaće se 4. novembra (ponedjeljak) u petrovačkom Spomen-domu „Crvena komuna“, u 17 časova, zatim 5. novembra (utorak) u JU Centar za kulturu Kolašin, s početkom u 18 časova, kao i 6. novembra (srijeda) u JU Muzeji i galerije Nikšić takođe u 18 časova. Nakon navedenih gradova, promocije će biti održane i u drugim mjestima u zemlji i inostranstvu.
U Petrovcu će istog dana biti prikazana i dokumentarna izložba „Muzička i plesna tradicija Paštrovića u zapisima i literaturi do Drugog svjetskog rata“, čiji su autori takođe doc. dr Zlata Marjanović, mr Dušan Medin i Davor Sedlarević. Izložba je sačinjena od više digitalno uobličenih izložbenih panoa i premijerno je bila otvorena u Kolašinu ovog ljeta.
O zborniku radova:
U pitanju je obimna naučno-stručna publikacija, ispisana na oko 650 stranica, nastala kao rezultat rada četvorodnevne međunarodne naučne konferencije po pozivu o nematerijalnoj kulturnoj baštini Paštrovića, sa oko 40 učesnika, održane od 8. do 11. maja 2019. godine u Spomen-domu „Reževići“ i Spomen-domu „Crvena komuna“ u Petrovcu (JU Muzeji i galerije Budve). Cilj ove konferencije bio je da ukaže na bogatstvo i raznovrsnost kulturne baštine paštrovskog i uopšte primorskog kraja, naročito one nematerijalne, kao i da osvijetli moguće modele valorizacije i u cilju valjanog održivog razvoja. S tim u vezi, zbornik radova tretira brojna pitanja od važnosti za datu tematiku, i to iz ugla: normativnog i institucionalnog okvira zaštite baštine na međunarodnom, nacionalnom i lokalnom planu, uloge muzeja i drugih institucija od značaja, modela valorizacije i turističke potencijala baštine, primjene u obrazovanju itd. S druge strane, u knjizi su objavljeni i radovi koji tretiraju određene elemente nematerijalne kulturne zaostavštine, poput jezika, religije, književnosti, muzike, plesova, umjetničkih performansa, nošlje, kuhinje, zanata, vještina. Zbornik je objavljen u izdanju Društva za kulturni razvoj „Bauo“ (Petrovac na Moru), JU Muzeji i galerije Budve i Etnogrfskog instituta SANU (Beograd).
Donosimo i izvod iz jedne od više recenzija ovog zbornika radova, koju potpisuje prof. dr Lidija Vujačić, vanredna profesorica Filozofskog fakulteta Univerziteta Crne Gore: „Kroz interdisciplinarni pristup prezentovane su različite teme, kao što su se otvorili i aktuelni problemi vezani za očuvanje, zaštitu, prezentaciju i valorizaciju nematerijalne kulturne baštine pomenutog kraja. U tom smislu su, naučni skup i zbornik, uz dobro osmišljenu i realizovanu ideju od strane organizatora Društva za kulturni razvoj ,,Bauo” poslali jasnu poruku široj javnosti da su nematerijalni kulturni sadržaji od izuzetne društvene važnosti, s obzirom na to da su simbolički i identitetski, ali da ujedno mogu biti i ,,tržišni” u širem kontekstu dinamike savremenog (postmodernog, medijskog, konzumerističkog) društva.“
O dokumentarnoj izložbi
Dokumentarna izložba „Muzička i plesna tradicija Paštroivća u zapisima i literaturi do Drugog svjetskog rata“ koncipirana je s idejom da podsjeti javnost na 12 znamenih autora različitog porijekla i sobrazovanja, čiji se radovi vezuju za period od kraja XVIII vijeka do Drugog svjetskog rata. Svima njima zajedničko je to što su svojim djelom i zalaganjem oteli zaboravu dragocjena znanja o nematerijalnoj kulturnoj zaostavštini Paštrovića.
U pratećem katalogu izložbe autori su zapisali: „Prilikom osmišljavanja i rada na izložbi ukrštena su tri osnovna polazišta, koja su dalje modelovala puteve našeg istraživačkog i kreativnog rada. Prvo je polazište bilo da se izložbom ukaže na tematiku o tradicionalnoj muzici i igrama/plesovima Paštrovića, koja je interesovala tadašnje zapisivače, istraživače i stvaraoce. Drugo polazište odnosilo se na to da se ove ličnosti predstave prema uobičajenoj, hronološkoj liniji, od onih najstarijih s kraja XVIII vijeka: hroničara i kanonika iz Budve don Antuna Kojovića (1751–1845) i „sakupljača“ narodnih umotvorina Vuka Stefanovića Karadžića (1787–1868), preko onih iz narednog, kao i prve polovine XX stoljeća: činovnika i istraživača Vuka Vrčevića Rišnjanina (1811–1882), političara i književnika iz Budve Stefana Mitrova Ljubiše (1822–1878), hrvatskog melografa i kompozitora Franja Ksavera Kuhača (1834–1911), polihistora iz Boke don Srećka Vulovića (1840–1900), kompozitora Dionizija de Sarna San Đorđa (1856–1937), arhimandrita iz Paštrovića Dionisija Mikovića (1861–1942), prvog crnogorskog melografa Jovana Miloševića (1895–1959), prosvjetara Andrije Tomić-Armenka (1895–1966), istraživača i profesora Predraga V. Kovačevića (1904–1989) i samoukog muzičara i pedagoga Milorada Đ. Perazića (1907–1972). Treće i posljednje polazište oblikovalo je izložbu u vizuelnom i sadržajnom smislu, podrazumijevajući da se svaka od navedenih ličnosti prikaže u što sličnijem okviru i obimu: na jednom izložbenom panou, dimenzija 100 h 70 cm, s centralnim narativnim dijelom (osnovni podaci iz biografije i detalji o muzičkoj i plesnoj tradiciji Paštrovića koji se pominju u djelu tog autora) i pratećim vizuelnim prilozima (crtež/fotografija autora, prigodna ilustracija ili faksimil)“.
O projektu Društva za kulturni razvoj „Bauo“
Putem Javnog konkursa za finansiranje projekata/programa nevladinih organizacija u oblasti kulture „Raznolikost izraza nezavisne kulturne scene“ za 2018. godinu, Ministarstvo kulture Crne Gore pomoglo je realizaciju ovog kompleksnog multimedijalnog projekta Društva za kulturni razvoj „Bauo“ iz Petrovca na Moru i Centra za istraživanje i revitalizaciju tradicionalnih igara i pjesama (CIRTIP) iz Kolašina, naslovljenog „Nematerijalna kulturna baština Paštrovića (muzička i plesna tradicija): digitalizacija, prezentacija, valorizacija, održivost“, čiji su sastavni dio ovaj zbornik radova i dokumentanra izložba, kao i ranije održana međunarodna multidisciplinarna naučna konferencija po pozivu „Nematerijalna kulturna baština Paštrovića: Budućnost tradicije & tradicija za budućnost“, koncert tradicionalne muzike „U paštrovskoj jelovoj gori“, kao i radionice o tradicionalnim pjesmama i igrama Paštrovića održane u Kolašinu.