Vizantijsko pojanje i vizantijski vasilevsi otvaraju 7. Festival Ćirilicom

Sedmo izdanje Festivala „Ćirilicom“ počeće u srijedu, 23. avgusta u 21 čas koncertom „Vizantijsko pojanje“ na kojem će nastupiti pojci Verica Ožegović i Milica Aleksić, a potom program nastavlja pričom o vizantijskim vasilevsima od Konstantina II Velikog do Konstantina XI Dragaša, uz učešće Miraša Tomovića, Dušana Krcunovića i Borisa Brajovića.

Kao živa umjetnost koja postoji više od 2000 godina, vizantijsko pojanje je značajna kulturna tradicija i sveobuhvatan muzički sistem koji čini dio zajedničkih muzičkih tradicija razvijenih u Vizantijskom carstvu. Ističe i muzički poboljšava bogoslužbene tekstove, najprije Grčke pravoslavne crkve a potom i u crkvama ostalih pravoslavnih naroda u kojima se to pojanje izučava i praktikuje. U Srpskoj pravoslavnoj crkvi ono se izvodi prevashodno na crkvenoslovenskom jeziku i neraskidivo je povezano sa duhovnim životom i vjerskim običajima. Vizantijsko pojanje uvršćeno je na listu nematerijalne kulturne baštine organizacije UNESKO.

Na repertoaru Vizantijskog dueta u sastavu: Verica Ožegović – vodeći, melodijski glas i Milica Aleksić – prateći glas - ison, je nekoliko kompozicija koje datiraju iz različitih perioda razvoja vizantijske muzike. Od „Ninje sili“ koja datira iz 13. vijeka, preko „Dostojno jest“ drevne pjesme u 1. glasu posvećene Bogorodici pa do „Vsjakoje dihanije da hvalit Gospoda“ kompozicije iz 19. vijeka. A njihov nastup biće otvoren sa „Gospodi vozvah“ i „ Da ispravitsja“, kao i svaki pojački „nastup“ na Večernjem bogosluženju u svim pravoslavnim hramovima.

Ko su bili vizantijski vasilevsi? Kako navode istorijski izvori vasilevs je bila titula vizantijskih careva, počevši od 4. vijeka pa sve do pada Vizantijskog carstva 1453.godine. Prema jednom od osnovnih principa vizantijske carske ideologije, vasilevs je božji izaslanik na zemlji i, shodno tome, gospodar hrišćanske vaseljene. Zaštitna boja vasilevsa je bila purpurna. Rađali su se u palatama od purpurnog mramora, nosili odjeću upadljivo ljubičasto-crvene boje, koja je davala mogućnost da podanici, prilikom najvažnijih hrišćanskih praznika, lako uoče ključnu figuru – vizantijskog vasilevsa. Bilo je uobičajeno da i sarkofazi u kojima su počivali vizantijski vasilevsi, budu izrađeni od mramora purpurne boje. Inače, oni su uglavnom sahranjivani u carigradskoj Crkvi svetih apostola, koja je sve do vasilevsa Konstantina VIII služila kao neka vrsta carskog mauzoleja.

Dugačka lista vladara, koji su se smjenjivali od 324. do 1453. godine, to jest od Konstantina II Velikog do Konstantina XI Dragaša Paleologa, broji više od devedeset vasilevsa. Među njima je bilo velikih i genijalnih careva, ali činjenica da je bio poslednji, kao i njegovo držanje tokom opsade Carigrada, Konstanina XI Dragaša (po majci potomka loze Nemanjića) pretvorilo je u mitsku ličnost, odnosno u Besmrtnog Cara, kako ga je nazvao Donald Nikol, čuveni vizantolog sa britanskog Kraljevskog koledža. Najpoznatija legenda koja se vezuje za Konstantina XI Dragaša je ona o Mermernom caru koja kaže da Konstantin prilikom posljednjeg juriša nije poginuo, već ga je od smrti spasao anđeo koji ga je uspavao i pretvorio u mermernu statuu. Zatim ga je odnio u pećinu koja se nalazi pod Zlatnom kapijom da tu spava i čeka da hrišćani ponovo oslobode Carigrad. Prema ovoj legendi, on će se tada probuditi i predvoditi ih u završnoj borbi, poslije čega će ući u grad kroz Zlatnu kapiju, onu kroz koju su vizantijski carevi trijumfalno ulazili u grad.

PODIJELI

O NAMA

Primorske novine su se prvi put pojavile davnog 13. jula 1972 godine. Uz povremena neizlaženja, konačno su se ugasile 2003 godine, kada je donesen Zakon o medijima kojim je predviđeno da se ne smiju iz opštinskog ili državnog bužeta finansirati štampani mediji (samo štampani, ne i radio i televizijski). Nažalost, uzročno-posljedično, sve male lokalne novine, koje se nisu mogli privatizovati, su nepovratno ugašene. Na tačno 41u godinu od osnivanja se stvorila potreba da se oživi staro ime, i napravi lokalni informativni portal kako za izvor dnevnih informacija, tako i kao internet niša za pitanja biznis preduzetništva redovno obrađujući pravna, turistička i preduzetnička pitanja. Svi saradnici su mali preduzetnici, politički neaktivni.

Mi smo mala sredina koja treba što efikasnije da djeluje zajednički u sve zahtjevnijim uslovima modernog turizma.

Kontakt: primorske@kulturnicentar.me

NVO Kulturni centar, Budva, Primorski bataljon bb

Najnovije vijesti